Kitap: Elon Musk (Ashlee Vance)

Bill Gates, Steve Jobs derken sizleri son 10 yılımıza damgasını vurmuş ve büyük ihtimalle gündemimizde uzunca bir süre kalacak, belki ömrümüzün sonuna değin bile kalabilir, dahi ve bir o kadar da cesur (çılgın da diyebiliriz) adamla, Elon Musk ile tanıştıralım.

Bilenler vardır mutlaka, özellikle mekatronik ile ilgilenen, otomotivle ilgilenen, uzay bilimleri ile ilgilenenler yakından tanımaktadır bu ismi. E-ticaret yapanların da belki bir kısmı, sıklıkla kullandıkları ödeme sistemi PayPal’in kurucu ortaklarından birinin Elon Musk olduğunu bileceklerdir.

Elon Musk, PayPal’in kurucu ortağı, ama onu gündemimize bu denli taşıyan çalışmaları PayPal’den ziyade uzay şirketi SpaceX ve otomobil şirketi Tesla. Ashlee Vance’in yazmış olduğu “Elon Musk – Tesla, SpaceX ve Muhteşem Geleceğin Peşinde” isimli kitap da Elon Musk’ın tüm bu çalışmaları nasıl gerçekleştirdiğini ortaya koyan, gayet güzel hazırlanmış, İngilizce’den çevirisini Ali Atav’ın üstlendiği, Buzdağı yayınlarından basılmış bir biyografi.

Elon Musk – Tesla, Spacex ve Muhteşem Geleceğin Peşinde; Ashlee Vance, Buzdağı Yayınları, 2016

Kitap Elon Musk’ın çocukluğundan, Güney Afrika yıllarından alıyor, Google’ın kurucusu Larry Page’in evinde misafireten kaldığı (“bu akşam kalacak yerim yok, sen de kalabilir miyim Larry?” diyecek kadar samimi olduğu günümüzden bahsediyoruz) ana kadar anlatıyor.

Baş döndürücü bir hayat. Kolay kolay yaşanabilecek bir ömür değil Elon Musk’ın ki… Çileli bir çocukluk vs. den bahsetmiyorum. Evet çocukluğu biraz çileli olmuş ama, ömrünü yaşanmaz olarak nitelememe neden olan şey, onun çalışma temposu, aşırı stresi yönetebilmesi, yorulmaksızın uyumaksızın gece gündüz çalışması. Çok çalışmış çok…

Çalışanlarına da çektirmiş doğrusu.. Kitaptan görebileceğiniz en net şeylerden biri de, Elon Musk’ın birlikte çalışması zor bir insan olduğu… 

Silikon Vadisi’nin geleneklerinden biri olan ve Steve Jobs’tan dolayı yakından bildiğimiz, kurduğu işletmenin CEO’luğunu, sermayedarlar tarafından elinden alınıp profesyonel bir yöneticinin eline verilmesi hadisesi, Elon Musk’ın birkaç kez başına gelmiş. Hem ilk kuruluşunda, hem de PayPal’de (o zaman ki adıyla X.com’da). Hatta PayPal’deki bir darbe niteliğinde, Elon Musk balayı için uçakla seyahat ederken CEO luktan alınmış… Neticesi ne olmuş derseniz, Elon intikamını almak yerine sabretmiş, PayPal Ebay’a satıldığında ise hayalini kurduğu işletmeyi kurmak için gereken sermayeyi elde etmiş: Mars’a Yolculuk…   

SpaceX, sıradan bir uzay/roket işletmesi değil. Eninde sonunda insanları Marsa götürmeyi hedeflemiş kendine. Elon Musk’ın kafasına koyduklarını yaptığından yola çıkarsak bunu da yapar er ya da geç… Ne kadar dindar olduğu tartışılır ama tüm dinlerin ortak noktası olan kıyametin, Elon Musk insan eliyle olacağını, eninde sonunda bu dünyanın yaşanmaz bir hal alacağını tahmin ediyor ve hayalini buradan yola çıkarak inşa ediyor, Mars’ta bir koloni kurmak. Kişi başı 1 milyon dolar gibi bir maliyet hedeflemiş. Zaman bakalım ne gösterecek?

Kitap SpaceX’i ve Musk’ın felsefesini öyle güzel açıklıyor ki… Roket çalışmalarını baştan sona değiştirecek çalışmalar yürütülmüş. Mekikten ayrıldıktan sonra tekrar iniş gerçekleştiren roket fikri gerçekten muhteşem, ve bunu başarabilmek için hem ciddi parasına hem de ciddi vaktini harcamış Elon Musk. Patlamalarla sonuçlanan bir sürü deneme, rakipler, lobi çalışmaları ile karşılarına çıkarılan bürokratik engeller vs. vs. Hiçbiri yolundan döndürememiş Musk’ı.

Tüm bunlar bir yandan sürerken bir yandan da elektrikli otomobil fikrini hayata geçirerek Tesla yı üretmeye çalışmış. Yine bir sürü problemler, engellemeler, medyanın yuhalamaları, çevrenin alayları vs. yine yıldıramamış vs. Roadstar ile başlayan hikaye Model S ve Model X ile devam etmiş. Netice ne mi derseniz, 3 saniyede 0-100 km/s gibi akıllara zarar bir performans, saatlerce süren sudan ucuz sürüş keyfi, sadece İnternetten satış gibi enteresan dağıtım ve pazarlama fikirleri… Eğer 180 bin TL kredi kartı limitiniz varsa şu an online olarak bir Tesla siparişi verebilirsiniz bile… Denemek ister misiniz? Tıklayın… (Şunu belirtmemiz gerekir ki, eğer paramız olsaydı hiç düşünmeden alırdık…)

Tesla Model S

Maliyetleri 10 kat ila 100 kat arasında düşürme, zamanlamayı bir o kadar hızlandırma, “yapamam” kelimesini kabul etmeme, bu kelimeyi sarf edeni herkesin içinde haşlama, ama bu kişinin maddi manevi bir sıkıntısı olursa tüm gücüyle destek verme… Tamamı Musk’ın iş ahlakının birer yansıması.

23 saat çalışan, buna rağmen ailesine ve çocuklarına vakit ayırmayı ihmal etmeyen, başkan Obama’dan Larry Page e kankaları olan, partileri de ihmal etmeyip boy gösteren, Hyperloop gibi projeleriyle hükumetlere bile meydan okumayı seven ama en güzeli her şeyin para demek olmadığını, zamanda, parada ve mekanda israfın önüne geçilmesi gerektiğini savunan birini görüyoruz kitapta. Her şeyin bir alternatifinin olabileceğini de…

Etrafındaki pek çok insanla ve Musk’ın güvenini kazandıktan sonra kendisiyle de mülakatlar yaparak bu kitabı ortaya çıkaran Vance; iyi huylarıyla, kötü huylarıyla olduğu gibi bir Elon koymaya çalışmış bu eserde. Okurken emin olun siz de gaza geliyor, motive oluyor, her şey ters giderken, onlarca yüzlerce binlerce problemle debelenirken hepsinin üstesinden azim, sabır, sebat ve elbette sıkı çalışmayla gelinebileceğini görüyorsunuz. Bu eseri bir an evvel alıp okumanızı şiddetle tavsiye ediyoruz. Vizyonunuza yön verecek bir eser, akıcı bir eser. Alışageldiğimiz baskı ölçüleri formatının da dışında ama bu kitabı sanki daha dinamik yapmış. Jobs’un iki filmini çeken Hollywood, zannediyoruz yakın zamanda bu işe el atar, bir Elon filmi çeker… Adamın hayatı gerçekten roman da olur, film de…

Son olarak, kitaptan yola çıkarak perdedeki Elon Musk olarak da tanımlanan Iron Man serisini ve Interstellar (Yıldızlararası) filmini seyretmenizi tavsiye ederiz. İyi okumalar, iyi seyirler…  

Kitabı satın almak için tıklayın.

Yayınevinin açıklaması

New York Times Bestseller 

The Wall Street Journal, NPR, Audible ve Amazon tarafından

yılın en iyi kitaplarından biri olarak gösterilmiştir.

Bu kitap; 1971 doğumlu genç bir girişimcinin şirketleri ile dünyadaki otomotiv, uzay-havacılık ve enerji sektörlerindeki yerleşik düzene meydan okumasının sıra dışı hikâyesidir.

Elon Musk, X.com ve PayPal’in kurucularındandır ve sonraki dönemde Tesla ile sadece elektrikle giden 500 km menzilli ve 100km/sa hıza sadece 2,9 saniyede çıkan muhteşem otomobiller üretmiştir. SpaceX ile uzay taşımacılığının maliyetlerini çok büyük oranda düşürerek dünya devlerine meydan okumuş ve yakın gelecekte Mars’a insan yollayabilecek en muhtemel şirketi yaratmıştır. Ayrıca ABD’deki en büyük güneş enerjisi şirketi SolarCity’nin en büyük ortağı ve başkanıdır.

Ashlee Vance, 300’e yakın insanla konuşarak ve Elon Musk ile 30 saatten fazla birebir görüşme yaparak bu çarpıcı ve ilham verici hayat hikâyesini okurlarla buluşturuyor.

Hayatını, dünyayı fosil yakıtlara mahkûm olmaktan kurtarmaya adayan Elon Musk’ın önüne çıkan engeller, büyük başarıları ve yaşadıkları daha iyi bir geleceğin hayalini kuran girişimci, mühendis, siyasetçi, eğitimci ve gençler için motivasyon kaynağı olacaktır.

“Kitabın sonlarına doğru herhangi bir okuyucu Steve Jobs ile Musk’ı kıyaslama ihtiyacı hissedecektir. Musk’a fırsat verin. Kimse onun gibi olamaz.”

—The New York Times

“Ashlee Vance’ın yeni kitabı, ‘Elon Musk: Tesla, SpaceX ve Muhteşem Geleceğin Peşinde’ tartışmasız dünyanın en önemli girişimcisinin hayatına muazzam bir bakış sunuyor.”

—The Washington Post

“Elon Musk tam kafa dengim: Risk alan, başarısızlıktan korkmayan ve insanlığa parlak bir gelecek sağlamak için sürekli çalışan biri. Ashlee Vance, Musk’ın harikulade hayat hikâyesini ve engel nedir bilmez ruhunu yıldızlarla dolu bir biyografiyle sunuyor.”

—Richard Branson, Virgin Grup’un Kurucusu

“Yıllardır okuduğum en iyi iş dünyası kitabı.”

 —Don Graham, The Washington Post Eski Başkanı

Bu yazı 16.06.2016 tarihinde sosyalayraclar.com sitesinde yayımlanmıştır. Yazımın orijinal metni için tıklayınız.